De WTTA is aangenomen – Wat betekent dit voor uitzenders, platformbedrijven en de toekomst van werk?

De Wet Toezicht Terbeschikkingstelling Arbeid (WTTA) is recent aangenomen in de Tweede Kamer en zal naar verwachting ook de Eerste Kamer passeren. Daarmee wordt een stevige basis gelegd voor een nieuw tijdperk in de markt voor uitzenden, detacheren en platformwerk. Maar wat zijn de implicaties richting 2026? In dit artikel duiken we in de gevolgen voor uitzenders, platformbedrijven, payrollers én zelfstandigen.

1. De WTTA: een korte recap

De WTTA introduceert een vergunningplicht voor alle bedrijven die arbeidskrachten ter beschikking stellen. Het doel: het bestrijden van malafiditeit, schijnzelfstandigheid en uitbuiting. De wet stelt eisen aan betrouwbaarheid, naleving van cao’s, betaling van loon en afdracht van belastingen. Deze eisen gelden niet alleen voor klassieke uitzenders en detacheerders, maar kunnen ook platformbedrijven en payrollers raken.

2. ABU NBBU- LBV cao minder relevant?

Met de komst van de WTTA wordt het algemeen verbindend verklaren van de ABU-cao mogelijk minder relevant. Als handhaving, betrouwbaarheid en eerlijke beloning centraal staan via een vergunningstelsel, verschuift de aandacht van collectieve afspraken naar individuele naleving. De vraag is dan: wie gaat de kwaliteitsborging doen?

Voor zover wij kunnen inschatten gaat het als volgt

Handhaving: rol van de Arbeidsinspectie

De Nederlandse Arbeidsinspectie is verantwoordelijk voor de handhaving van de WTTA. Zij zal toezien op de naleving van de toelatingsplicht door zowel uitleners als inleners. Dit houdt in dat de Arbeidsinspectie controleert of uitleners beschikken over de vereiste toelating en of inleners uitsluitend samenwerken met toegelaten uitleners. Bij overtredingen kunnen boetes worden opgelegd aan zowel uitleners als inleners.

Aanmelden: procedure en vereisten

Bedrijven die arbeidskrachten ter beschikking stellen, moeten zich aanmelden bij de Toelatende Instantie (TI), een nieuwe eenheid binnen het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). De exacte data voor aanmelding zijn nog niet definitief vastgesteld, maar er wordt gestreefd naar een invoering van de WTTA per 1 januari 2026, met handhaving vanaf 1 januari 2027. ​

Voor de aanmelding moeten bedrijven onder andere:​

• Een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) voor rechtspersonen overleggen.
• Een waarborgsom van €100.000 storten, tenzij zij onder bepaalde vrijstellingscriteria vallen.
• Een inspectierapport overleggen waaruit blijkt dat zij voldoen aan het normenkader van de WTTA. Bedrijven met een geldig SNA-keurmerk kunnen dit in plaats van het inspectierapport overleggen.

Overgangsregeling

Er is een overgangsregeling voor bedrijven die vóór de definitieve invoering van de WTTA een aanvraag indienen en beschikken over een geldig SNA-keurmerk. Deze bedrijven mogen tijdelijk arbeidskrachten blijven uitlenen terwijl hun aanvraag in behandeling is. Het is belangrijk om tijdig gebruik te maken van deze regeling om continuïteit van de bedrijfsvoering te waarborgen.

Belang voor inleners en feitelijk werkgevers

Inleners zijn verplicht te controleren of hun uitleners beschikken over de WTTA-toelating. Dit kan via een openbaar register dat door de overheid wordt bijgehouden. Samenwerken met niet-toegelaten uitleners kan leiden tot boetes en andere sancties. Hierbij gaat het om bedrijven waarvan de inlener mensen inhuurt uitzenders en detacheerders want deze hebben de allocatie verzorgd.

Indien er geen allocatie is verzorgd, bijvoorbeeld door rechtstreeks mensen te vinden via een platform, dan ben je in de praktijk altijd zelf de werkgever of opdrachtgever (zzp), hooguit kan er sprake zijn van payrolling of broker dienstverlening.    ​

3. Platformbedrijven moeten kleur bekennen

Veel platformen positioneren zichzelf als ‘marktplaats’ en vermijden bewust de rol van werkgever of intermediair. Maar de praktijk laat zien dat ze vaak:

• zelf de betalingen verwerken namens opdrachtgevers,
• standaardcontracten afdwingen,
• voorwaarden stellen aan wie op het platform mag werken.

Dit roept de vraag op: zijn zij eigenlijk geen uitzenders of payrollers ‘in disguise’?

De WTTA zal platformen waarschijnlijk dwingen om een van de volgende drie richtingen te kiezen:

a) Compliant uitzender worden

Platformen gaan alloceren, overnemen van juridische verplichtingen, en voldoen aan cao en vergunningseisen. Hiermee worden ze feitelijk digitale detacheerders.

b) Faciliterend platform blijven

Werkgevers kiezen en plannen zelf personeel. Het platform biedt alleen toegang tot werkenden. Dan is een abonnementsmodel of pay-per-match een logische keuze. Denk aan een licentie- of SaaS-structuur.

c) Via een derde partij de betaling regelen

Payment providers kunnen een oplossing bieden: het platform bemiddelt, maar een onafhankelijke derde partij handelt de betalingen en verplichtingen af. Dit scheidt de rol van bemiddelaar en werkgever/payroller.

4. Payrollers in het vizier

De WTTA stelt nadrukkelijk eisen aan bedrijven die loon doorbetalen aan werknemers die elders werken. Veel payrollers zouden daarom óók onder de wet kunnen vallen, zeker als ze meer doen dan administratieve verwerking. Dit maakt de positie van klassieke payrolling kwetsbaar, tenzij deze partijen gaan voldoen aan dezelfde eisen als uitzenders.

5. Schijnzelfstandigheid onder de loep

Een belangrijk gevolg van de WTTA is de verwachte strengere toetsing op schijnzelfstandigheid. ZZP-ers die structureel werk doen onder gezag, in ploegendiensten of via platformen kunnen sneller worden geclassificeerd als werknemer. In combinatie met het initiatiefwetsvoorstel Zelfstandigenwet zie ook eerder artikel op Gigconomy, neemt de druk op platform-zzp'ers stevig toe.

6. Wat betekent dit richting 2026?

We zien een aantal trends ontstaan:

• Consolidatie in de uitzendmarkt: Alleen partijen met schaal, compliance en reputatie zullen blijven.
• Opkomst van hybride platformmodellen: Denk aan bedrijven die werkbemiddeling combineren met tech en backoffice compliance.
• Meer controle op de praktijk: Inspectie SZW en ketenpartners zullen scherper toezien op allocatie, loondoorbetaling en gezagsrelaties.
• Nieuwe rol voor fintech: Payment providers kunnen dé oplossing worden voor kleine inhuurklussen buiten de WTTA-vergunning om, mits losgekoppeld van gezag.

Conclusie:

De WTTA is geen papieren tijger – het dwingt alle spelers in de flexibele arbeidsmarkt tot keuzes. Platformen kunnen zich niet langer verschuilen achter technische bemiddeling, payrollers moeten kleur bekennen en zzp’ers in afhankelijk werk komen onder druk. Richting 2026 worden compliance, transparantie en verantwoordelijk werkgeverschap leidende thema’s. Wie zich daar nu op voorbereidt, bouwt aan toekomstbestendige flexibele arbeid.

Werk je voor een platform, uitzendbureau of werk je als zzp’er via een platform? Laat ons weten hoe jij denkt dat de WTTA jouw werk gaat beïnvloeden. Deel je mening en mail ons via info@gigconomy.nl  of meld je per mail aan voor onze whitepaper ‘De toekomst van platformwerk na de WTTA’.